24.03.21

Του Λευτέρη Κουσούλη, πολιτικού επιστήμονα

Στη στήλη αυτή θα φιλοξενούνται κείμενα του Λευτέρη Κουσούλη. Κείμενα που στο πλαίσιο του εορτασμού των 200 χρόνων και των σχετικών πρωτοβουλιών μας, θα υπογραμμίζουν πλευρές με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, θα στρέφουν την προσοχή σε ζώνες λιγότερο φωτισμένες, θα μιλάνε με τον τρόπο του για το μεγάλο ιστορικό γεγονός  της  Ελληνικής Επανάστασης.

Ο Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας. Εργαζόμενος στο χώρο της πολιτικής ανάλυσης, της στρατηγικής και της επικοινωνίας, έφερε μια άλλη αντίληψη στα ζητήματα αυτά. Αρθρογραφεί τακτικά στον Τύπο, επιχειρώντας να διατυπώσει μια γνώμη για την εποχή, με σκοπό την καλύτερη κατανόησή της.

Η φιλοξενία των σκέψεών του εδώ, πιστεύουμε ότι θα έχει πολλά να προσθέσει στη προσπάθεια που συνολικά και πολύπλευρα αναπτύσσουμε, με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.

Η μέρα είναι χαραγμένη στη συνείδηση των Ελλήνων, σαν σε πέτρα. Όσο και αν οι εποχές ή η κατά καιρούς περίσταση την τοποθετεί διαφορετικά στη ροή του χρόνου, το μήνυμά της, κρυφό η ορατό, χαμηλόφωνο ή δυνατό, διαπερνά και διαποτίζει έναν λαό, που μπορεί και θυμάται, ίσως και κατά καιρούς να τιμά.

Τα 200 χρόνια, που πέρασαν από την έναρξη της μεγάλης Ελληνικής Επανάστασης, συμπίπτουν με μια κρίση υγειονομική, δοκιμασία αιφνιδιαστική και πρωτόγνωρη. Και υπό τη σκιά της αναπτύσσεται ο «εορτασμός» της φετινής συνάντησης με την μεγάλη ημέρα της επαναστατικής αφετηρίας. Σαν μια παράδοξη δύναμη να θέλει να μας εμοδίσει να «επιστρέψουμε» σε εκείνη την εμπνευστική αρχή. Τα 100 χρόνια θα συμπέσουν με την Μικρασιατική Εκστρατεία, τα 150 με την δικτατορία, τα 200 με μια παγκόσμια θανατηφόρα πανδημία. Σαν να θέλει το τυχαίο να μας πει, ότι στην κόψη του χρόνου όλα είναι μια δοκιμασία.

Μήνες τώρα, οι σύγχρονοι Έλληνες , με πρωτοβουλίες, σχέδια, ιδέες, εκδόσεις, συζητήσεις, αναφορές, επιχειρούν μια συνομιλία με την Επανάσταση. Μια ποικιλία προσεγγίσεων, μια καινοτομία επιλογών, απηχεί την ανάγκη του σύγχρονου Έλληνα να ακούσει το παρελθόν του. Η Ελληνική Επανάσταση κινεί και εμπνέει. Όσο και αν μια δυσκολία, μια επιφύλαξη, μια αμηχανία συνοδεύει την αναζήτηση , αυτή είναι υπαρκτή, ζωντανή και γόνιμη.

Ακόμη και ο πληθωρισμός του λόγου, που αυτές τις ημέρες διεκδικεί προσοχή, έρχεται να διαβάσει ή να διδάξει με έναν τρόπο την Επανάσταση, είναι και αυτός παιδαγωγικός, αφού με την σπορά του, πολλαπλασιάζει τον διάλογο και ζωντανεύει, αθελά του, ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα. Και αυτά επανέρχονται στο προσκήνιο του παρόντος, συνομιλητές μας αόρατοι, σε αυτήν μεθοριακή στιγμή της σύγχρονης πορείας μας.

Όλες οι κοινωνίες έχουν ή αναζητούν ή κατασκευάζουν επετείους και οργανώνουν εορτές. Η γιορτή, από καταβολής κόσμου, από τα πρώτα βήματα, είναι για τον άνθρωπο, το μέλος μια κοινότητας, η κοινωνία όλων με όλα. Αυτός ο εορτασμός της 25^ης Μαρτίου εχει κάτι από αυτήν την «μυσταγωγική» σχέση με το παρελθόν μας. Το μεγαλειώδες επαναστατικό ιστορικό γεγονός της αφυπνιστικής απελευθέρωσης, ενός εθικοαπελευθερωτικού Αγώνα, που σηκώνει το βάρος της θυσίας και αντέχει στην πρόκληση του θανάτου.

Η 25^η Μαρτίου, σε όποια στιγμή του χρόνου και αν την ακούσει κανείς, φέρει ένα ακατάλυτο και αναλλοίωτο, από ερμηνείες και ιδεολογικής ανάγνωσης ματιές, μήνυμα. Η ελευθερία ενός λαού, όπως και ο αυτοπροσδιορισμός και η αυτονομία ενός ατόμου, είναι μια υπόθεση διαρκούς προσπάθειας, αγώνα και θυσίας, στην κόψη του πάντοτε απρόβλεπτου χρόνου. Ως διαρκές το αίτημα της ελευθερίας, η 25^η Μαρτίου το συνοδεύει ως στήριγμα και ως οδηγός.