15.06.23

Η «Πρωτοβουλία ΄21*»,συγκροτήθηκε το 2018, από τα σημαντικότερα Κοινωφελή Ιδρύματα της χώρας μας και την Εθνική Τράπεζα, με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, διοργανώνοντας στην Ελλάδα και το εξωτερικό ένα σύνολο δράσεων, σε συνεργασία με επιστημονικούς, ακαδημαϊκούς και κοινωνικούς φορείς.

Η «Πρωτοβουλία ‘21» αποτέλεσε ένα παράδειγμα συνένωσης δυνάμεων, αναδεικνύοντας τον κοινωφελή χαρακτήρα και τη διαχρονική πορεία και εθνική προσφορά των Ιδρυμάτων. Η συνεργασία αυτή δημιούργησε μία δυναμική, η οποία μας οδηγεί στη συνέχιση της συνεργασίας, με στόχο να αναδειχθεί ακόμη περισσότερο ένα μήνυμα ενότητας. Κοινή συνισταμένη των μελών της Πρωτοβουλίας, αποτελεί το μείζον ζήτημα της Κλιματικής Αλλαγής και του Περιβάλλοντος.

Ο κ. Ιωάννης Μάνος, Σύμβουλος στην Εθνική Τράπεζα και Συντονιστής της Πρωτοβουλίας ’21,αναφέρθηκε στην πορεία και στις δράσεις της, όπου αναδείχθηκε ο κοινωφελής χαρακτήρας και η διαχρονική πορεία και εθνική προσφορά των μελών της. Κοινή συνισταμένη αποτελεί το μείζον ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και του περιβάλλοντος, που συνδέεται με τη ζωή, την υγεία, την ατμόσφαιρα, τη θάλασσα, την οικονομία, την εκπαίδευση και την πολιτιστική μας κληρονομιά.  Ο κ. Μάνος πρόσθεσε ότι η Πρωτοβουλία απευθύνθηκε σε επιστημονικούς, πανεπιστημιακούς και κοινωνικούς φορείς, οι οποίοι μας τίμησαν με συγκεκριμένες προτάσεις δράσεων, οι οποίες, εξετάστηκαν και υιοθετήθηκαν από τα μέλη της Πρωτοβουλίας.  Οι δράσεις αυτές που παρουσιάζονται πιστεύεται ότι χαρακτηρίζονται από πρακτικότητα και εφικτότητα, με σκοπό να συμβάλλουν στο έργο της Πολιτείας, αλλά και στη συνειδητοποίηση της κοινωνίας και των νέων, του υπαρξιακού ζητήματος της κλιματικής αλλαγής και του περιβάλλοντος.

Ο κ. Μάνος αναφέρθηκε επίσης σε τέσσερα συνέδρια, εντασσόμενα στις δράσεις της Πρωτοβουλίας. Ειδικότερα:

(1) Διεθνές Συνέδριο, με την πρωτοβουλία της Προεδρίας της Δημοκρατίας που οργανώνεται από το Ίδρυμα Ευγενίδου και αφορά το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή στη Θράκη. Το συνέδριο αυτό προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί σε περιοχές της Θράκης, στις 5 Ιουνίου 2024 (παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος).

(2) Συνέδριο που οργανώνεται από το Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, σε συνεργασία με την UNESCO, το οποίο αφορά την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και ειδικότερα των μνημείων στην περιοχή της Μεσογείου. Πρόκειται για ένα διεθνές, διεπιστημονικό συνέδριο που θα οργανωθεί το πρώτο τρίμηνο 2024 όπου θα προσεγγισθούν όλες οι εκφάνσεις του μείζονος αυτού ζητήματος.

(3) Συνέδριο με θέμα «Δίκαιο και Κλιματική Αλλαγή», που οργανώνεται από: την  Ένωση Αστικολόγων, την Ένωση Ελλήνων Δικονομολόγων, την Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων, την Ένωση Ελλήνων Συνταγματολόγων, τον Σύνδεσμο Ελλήνων Εμπορικολόγων, με τη στήριξη του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη. Το συνέδριο αυτό που θα πραγματοποιηθεί το πρώτο τετράμηνο του 2024, θα έχει ως αντικείμενο να μελετήσει την επιτακτική ανάγκη διαχείρισης της ραγδαίας επιδείνωσης του κλίματος και της ρύθμισης μέσω κανόνων δικαίου, των συνθέτων προβλημάτων που ανακύπτουν για το φυσικό και το πολιτιστικό περιβάλλον.

Τέλος, το Ίδρυμα Μποδοσάκη, παρουσίασε ένα σχέδιο δράσης για το περιβάλλον και το κλίμα μέχρι το 2030, το οποίο περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις για τη θωράκιση του φυσικού περιβάλλοντος και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και της κλιματικής σταθερότητας.

Ως προς τις δράσεις επισημάνθηκε καταρχάς μία σημαντική δράση, την πρωτοβουλία της οποίας έχει η Ακαδημία Αθηνών. Η δράση αυτή αφορά πρόταση μελέτης για την ανάπτυξη και εγκατάσταση ολοκληρωμένου συστήματος παρακολούθησης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στα μνημεία της Δήλου και συντονίζεται από το Κέντρο Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας της Ακαδημίας Αθηνών, σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο και το ΕΚΠΑ. Το περιεχόμενο της δράσης αυτής και τα στάδια εφαρμογής της θα παρουσιαστούν σε ειδική συνέντευξη τύπου στην Ακαδημία Αθηνών, τον Σεπτέμβριο 2023.

Κατόπιν παρουσιάστηκαν αναλυτικά από τους επικεφαλής και υπευθύνους των φορέων οι επιμέρους δράσεις:

O Πρύτανης του ΕΚΠΑ Καθηγητής κ. Αθανάσιος-Μελέτιος Δημόπουλος, αναφέρθηκε στο πρόγραμμα «Κλιματική Αλλαγή και Υγεία» του ΕΚΠΑ που υποστηρίζεται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού & Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ). Οι επιμέρους δράσεις του προγράμματος αφορούν: (α) στη δημιουργία Παρατηρητηρίου στη θεματική «Κλιματική Αλλαγή και Υγεία» (επιστημονική υπεύθυνη κα Ε. Σαμόλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής), (β) στην υλοποίηση ενός διεπιστημονικού έργου με θέμα «Κλιματική Κρίση και Ανθρωπιστική Ιατρική» (επιστημονικός υπεύθυνος Καθηγητής Ε. Πικουλής, Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας) και (γ) στην εκπόνηση μελέτης με αντικείμενο τον «Χαρακτηρισμό πόσιμων υδάτων Βόρειας Εύβοιας σε περιοχές της ανεξέλεγκτης πυρκαγιάς 2021 – Επιπτώσεις στη Δημόσια Υγεία» (επιστημονικός υπεύθυνος Δρ. Δ. Κωστόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας).

O Καθηγητής του ΕΚΠΑ κ. Κώστας Καρτάλης παρουσίασε το πρόγραμμα για την «Κλιματική Ακαδημία: Ένα Ανοικτό Σχολείο για την Κλιματική Αλλαγή», το οποίο υποστηρίζεται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, το Κοινωφελές Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος» – Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Έρευνας & Παράδοσης, με τη συνεργασία της HELMEPA. Σκοπός του προγράμματος είναι η ανάπτυξη μίας ψηφιακής Κλιματικής Ακαδημίας που θα προσφέρει έγκυρη επιστημονική πληροφόρηση, θα υποστηρίζει εκπαιδευτικές δραστηριότητες και θα ευαισθητοποιεί το ευρύ κοινό και ειδικότερα τη νέα γενιά ως προς την Κλιματική Αλλαγή, καθώς και για τους τρόπους και τα μέσα για τον μετριασμό της.

O Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Σπύρος Πανδής παρουσίασε τη δράση για τη δημιουργία του Πανελλαδικού Δικτύου Μέτρησης Αιωρούμενων Σωματιδίων, με 200 Αισθητήρες Χαμηλού Κόστους σε 30 ελληνικές πόλεις και με τη συνεργασία της Πανελλαδικής Ερευνητικής Υποδομής ΠΑΝΑΚΕΙΑ. Η δράση αυτή υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού & Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ).

O Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Γεώργιος Παπαθεοδώρου περιέγραψε τη  δράση για τη μελέτη της τρωτότητας των ελληνικών ακτών λόγω της κλιματικής αλλαγής, η οποία υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Ωνάση και το πρόγραμμα για την αποτύπωση σχηματισμών ανασβεστωμένων ροδοφυκών (Coralligène formations) στις Κυκλάδες, με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αθανασίου Κ. Λασκαρίδη και του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου.

O Καθηγητής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου κ. Δημοσθένης Παναγιωτάκος αναφέρθηκε στο σχέδιο για την Επισιτιστική Επάρκεια (ασφάλεια), στο πλαίσιο μιας βιώσιμης ανάπτυξης στην Ελλάδα της μετά COVID-19 εποχής σε σχέσεις με τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις. Υποστηρίζεται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος – ΒΙΟΧΑΛΚΟ.

O Πρόεδρος του Δ.Σ. και Διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Καθηγητής   κ. Δημοσθένης Σαρηγιάννης μίλησε για τη δράση, που υλοποιεί το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών με την υποστήριξη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, με στόχο την προστασία της υποβρύχιας πολιτιστικής κληρονομιάς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η δράση αφορά στην εφαρμογή μιας καινοτόμου επιτόπιας μεθόδου προστασίας σε επιλεγμένα αρχαιολογικά ευρήματα από μέταλλο, όπως άγκυρες και κανόνια, τα οποία χρονολογούνται μεταξύ του 6ου και 20ού αιώνα, και έχουν εντοπιστεί στη θαλάσσια περιοχή της Κάσου-Καρπάθου.

O Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ Καθηγητής κ. Νικόλαος Βέττας περιέγραψε τη Μελέτη για την εκτίμηση των επιδράσεων της κλιματικής αλλαγής σε επιλεγμένους τομείς υψηλής σημασίας για την ελληνική οικονομία και τις προτάσεις πολιτικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος, σε συνεργασία του Κέντρου Κλιματικής Αλλαγής και Βιωσιμότητας (ΚΚΑΒ) της Τράπεζας της Ελλάδος και της εταιρείας Accenture.  Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση.

O Γενικός Διευθυντής του WWF Ελλάς κ. Δημήτρης Καραβέλλας, μίλησε για τις προδιαγραφές και την εφαρμογή τοπικών σχεδίων δράσης για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών (με την υποστήριξη του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη και του Ιδρύματος Μποδοσάκη), την Ενίσχυση εθελοντικών ομάδων δασοπυροπροστασίας με προμήθεια εξοπλισμού σε 50 ομάδες και εξειδικευμένα εργαστήρια κατάρτισης για την πρόληψη και αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών (με την υποστήριξη της Εθνικής Τράπεζας, του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου, και του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση), την παρακολούθηση της φυσικής αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων και την καινοτομική αναδάσωση περιοχής του Εθνικού Δρυμού Σουνίου (με την υποστήριξη του Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη) και τέλος το πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για την πρόληψη δασικών πυρκαγιών (με την υποστήριξη της Εθνικής Τράπεζας και του Ιδρύματος Μποδοσάκη).

H Γενική Διευθύντρια του Ιδρύματος Λαμπράκη, κα Σεβαστή-Σοφία Ανθοπούλου περιέγραψε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Ενεργώ για τον πλανήτη, το οποίο θα υλοποιηθεί σε 35 σχολεία της χώρας, με τη στήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου.

H Καλλιτεχνική Επιμελήτρια της Παιδικής Πινακοθήκης Ελλάδος κα Ιωάννα Τσαχτσιρλή παρουσίασε την έκθεση παιδικής ζωγραφικής με τίτλο «αγκαλιάΖΩ τη ΓΗ – Μία εικαστική πρόκληση για παιδιά και νέους», η οποία υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη.

Ο κ. Ιωάννης Μάνος ευχαρίστησε τους ομιλητές, τους εκπροσώπους του Τύπου και των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, ιδιαίτερα δε, ευχαρίστησε τα παριστάμενα μέλη των επιστημονικών και εκπαιδευτικών ομάδων που συμμετέχουν στην υλοποίηση των δράσεων, οι οποίες χαρακτηρίζονται από μία εφικτότητα και ολιστική προσέγγιση.

* Εθνική Τράπεζα, Ίδρυμα Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, Ίδρυμα Ευγενίδου, Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη, Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού & Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ), Ίδρυμα Λαμπράκη, Κοινωφελές Ίδρυμα Αθανάσιος Κ. Λασκαρίδης, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη, Ίδρυμα Αθηνάς Ι. Μαρτίνου, Ίδρυμα Μποδοσάκη, Κοινωφελές Ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος-ΒΙΟΧΑΛΚΟ, Κοινωφελές Ίδρυμα «Μαρία Τσάκος»-Διεθνές Κέντρο Ναυτικής Έρευνας & Παράδοσης, Ίδρυμα Ωνάση.